ÇELTİKÇİ KÖYÜ

                Adını ürettiği çeltikten alan köy, Gediz’in 7 Km. güneybatısında ve Şaphane Dağı’nın güneydoğu eteklerinde yer alır. Gediz coğrafyasında iskan görmüş en eski yerleşim alanlarından biridir. Köyün kuzeydoğusundaki Hoyratkaşı Höyüğü, günümüzden 5.500 yıl önce yaşanan ilk Tunç Çağı’nda küçük bir beylikti.Hoyratkaşı halkı, çevredeki diğer küçük beylik halklarıyla ticari ve ekonomik ilişkilerde bulunuyordu.

Çeşitli zamanlarda define avcılarının kaçak kazı yapmaya yeltendiği höyükte, bugüne kadar kapsamlı bir araştırma yapılmadığı için, yerleşim katmanlarına dair hiçbir bilgi yoktur.

1530 tarihli Osmanlı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri’nde köy halkından, Çeltikçi Köyü Yörükleri olarak bahsedilmektedir. Bu tarihten çok daha önce yazılan Yakup Bey Vakfiyesi’nde (1411), Ilıcasu Köyü civarındaki bir çeltik argından söz edilmektedir. O dönemde çeltik üretimi büyük olasılıkla Çeltikçi Köyü’nde de yapılıyordu. Bu varsayıma göre köy XlV. Yüzyılın sonlarına doğru yada XV. Yüzyılın başlarında kurulmuş olmalıdır.

Çeltikçide anlatıla gelen bir öyküye göre, köyü Karalılar, Taşlar ve Çakırveliler adıyla anılan üç Türkmen obası kurmuştur. Bugünkü köyün güneybatısında yer alan Eskiciköy (Eskiköy) diye anılan yörede kurulan köy, bilinmeyen bir nedenle terkedilmiş ve şimdiki yerine taşınmıştır. Göçün, Celali İsyanları sırasında yaşanan eşkıya baskınlarıyla ilgili olma ihtimali oldukça yüksektir. Köyün o dönemde, Kula Türkmenleri’nin Şaphane, Düşecek ve Murat dağlarına göçmek üzere kullandıkları göç yolu üzerinde olması da bu ihtimali güçlendirmektedir.

Osmanlı döneminde hayvancılığın yanı sıra çeltik ve kendir üretimi ile öne çıkan Çeltikçi Köyü’nün bir diğer önemli gelir kaynağını da dericilikte kullanılan palamut oluşturuyordu.

1800’lü yılların ilk yarısında 68 haneli bir yerleşim olan Çeltikçide 340 kişi yaşıyordu. Topraklarının %80’inde tarla ürünleri, %9’unda bağ ve bahçecilik, %10’unda da hayvancılık yapılan köyde 18 de arı kovanı vardı. Pınarbaşı Çayı ile Gediz Nehri’nin suladığı bu verimli topraklarda çeltik ve kendir yerine, günümüzde sebze ve tahıl üretimi yapılmaktadır.

Osman Önder’ e göre XVl. Yüzyılın sonlarında Gazenferağa Külliyesi’nin İstanbul yerine Gediz’de inşa edilmesine önayak olanlar, Şair Azmi ile Fetva Emini Çeltikçili Mehmet Efendi’dir.

Köy camiine ait bir vakfiye Osmanlı dönemine ait kayıtlarda şöyle yer alır: “Gediz Kazası’na tabi Çeltikçi Karyesi’nde vaki Cami-i Şerif-i Vakfı.

24 Ekim 1920 de başlayıp, dört gün süren ve Türk tarihine Kocahan Muharebesi ya da Gediz Taarruzu adıyla geçen çarpışmaların en kanlı olanı Çeltikçi Köyü girişinde yaşanmış ve burada onlarca Türk askeri şehit düşmüştür.

Teğmen Asım, bu çarpışmaları raporunda şöyle anlatır; “…Muhipler Köyü’nün geçtikten sonra ateş başladı… Gurup vaktinden sonra Çeltikçi Köyü’ne gireceğimiz sırada Recep Bey kendi bölükleriyle olan irtibatını kaybettiğinden bizim bölüğe mevzi aldırdı… Sabaha yakın saatlere kadar şiddetlenen muharebede sağımızdan da ateş gelmeye başladı… Benim bölükten toplayabildiğim 40 er, 159. Alay, Karakeçili Alayı, Akhisar Müfrezesi ve Bolşevik Taburu’nun perakende erlerinden mürekkep bir kuvvetle Abaza Mehmet Ve Recep belerin zoru ile tabiyece müsait olmayan bir sırtta mevzi alındı.

Gün ağarınca iki kanattan da şiddetli bir ateş baskınına uğradık ve büsbütün perişan bir surette geri çekilmeye başladık. Bu bozgun sonunda bölüğün erlerinden ancak 5 kişi ile alayıma intikal ettim.” 27 Ekim günü şehitler hemen oraya, köy yolunun doğu yakasına gömüldüler…

Birkaç taşla çevrelenmiş bu toplu şehit mezarı yıllar yılı öylece kaldıktan sonra buraya bir anıt dikilmiştir. Köyün güneyindeki Pavlak mevkiinde de çok sayıda mezarın olduğu bilinmektedir.

25 Haziran 1944’de meydana gelen Gediz Depremi’nde ağır hasar gören ve can kaybı yaşanan yerleşimlerden biri de Çeltikçi Köyü oldu. Bu depremde enkaz altında kalan 10 kadın öldü ve 8 kişi de yaralandı.

Geçim sıkıntısı, kentlerde yaşama ve okuma arzusu, işsizlik gibi nedenlerin oluşturduğu kırsal kesimden kentlere doğru akan göç hareketinden, Gediz’in diğer köyleri gibi Çeltikçi de büyük ölçüde etkilenmiştir. 1935’te 585 olan köyün nüfusu 1950’de 624’e yükselmişken, 1977’de bu sayı 414’e, 2007 de 367’ye 2016 yılında ise 273’e gerilemiştir.