DEDE KÖYÜ

                Gediz – Altıntaş karayolunun 5. Kilometresinden kuzeye ayrılan 1 kilometrelik yolla ulaşılan Gediz’e bağlı 196 nüfuslu köyün adıdır.

                Köyün temel geçim kaynağı, tarım ve hayvancılıktır. Kuzeydeki hafif dalgalı araziye doğru uzanan vadinin önündeki düzlükte kurulan köy, adını kuzeydoğudaki mezarında yatan Yaren Dede’den almıştır. Yaren Dede’nin kimliğine dair günümüzde ulaşan herhangi bir bilgi ya da belge yoktur. Ancak onun, yaşadığı dönemin önde gelen inanç önderlerinden biri olduğuna dair güçlü bir inanış vardır.

                Köyün adı, 1530 tarihli Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri’nde yer aldığına göre Yaren Dede, en geç XVI. Yüzyılın ikinci yarısında yaşamış olmalıdır. O, belki de Kadoi’nin fethinden sonra bu yöreye gelip yerleşen ilk Türkmen kafilesi içinde yer alıyordu. Köyde 1886’ da bir çiftlik vardı.

Gediz eşrafından Alayelizade Hacı Hasan Ağa, XIX. Yüzyılda Dede Köyü’ne bir mescit inşa ettirmiştir. Hacı Kadir Bey 1901 de atasının yaptırdığı bu mescit için nakdi yardımda bulunmuştu. Buna vakfiye şöyledir. “Gediz kazasına tabi Dede Karyesi’nde Alayelizade müteveffa Hacı Hasan Ağa’nın bina etmiş olduğu mescit için, Kadir Bey’in iki bin kuruş nukudu vakfı.”

                Hacı Hasan Ağa Mecidi’nden günümüze hiçbir iz kalmamıştır. Köy halkının bu mescidin yerine yaptırdığı cami 1990 da ibadete açılmış, bu arada Yaren Dede’nin mezarı üstüne birde türbe inşa edilmiştir. 1970 Gediz Depremi’nden sonra, Gediz Karılar Pazarı’na taşınınca, köyün kuzeydoğusundaki Dede Köy Çamlığı, Gedizlilerin gözde piknik alanlarından biri olmuştur.

                Köyün nüfusu, 1935’te 57 erkek, 48 kadın olmak üzere 143 kişiden oluşurken bu sayı 1950 de ancak 147’ye ulaşabilmişti. Köyden kente göç hareketiyle açıklanabilecek bir durum, aradan 47 yıl geçtikten sonra daha da belirginleşecek ve köyün nüfusu 1997 de 143 e kadar gerileyecektir. Dede Köyü’nün nüfusunun 2000 de 213 e, 2007 de 233 e yükselmesine rağmen 2017 de 196 ya düşmüştür.